Sardar Vallabhbhai Patel: సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ పేరు వినగానే భారత చరిత్రలో మనకు గుర్తొచ్చేది ధృడ సంకల్పం, అచంచల నాయకత్వం, దేశ ఐక్యతకు అంకితమైన వ్యక్తిత్వం. 1875 అక్టోబర్ 31న గుజరాత్లోని నాడియార్ గ్రామంలో జన్మించిన ఆయన, తొలుత న్యాయవృత్తిని చేపట్టినా, మహాత్మా గాంధీ ప్రభావంతో స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పూర్తిగా లీనమయ్యారు. భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో ముందుండి నడిపించి, అనేక ప్రజా సంఘటనలకు ప్రేరణగా నిలిచారు.
దేశ ఐక్యతలో అజరామరమైన స్ఫూర్తి: ప్రత్యక్ష బ్రిటిష్ పాలనలో ఉన్న ప్రావిన్సులతో పాటు దాదాపు 560కు పైగా స్వయంపాలిత రాజ్యాలను భారత సమాఖ్యలో విలీనం చేయడం పటేల్ అసాధారణ దౌత్య చాతుర్యానికి నిదర్శనం. హైదరాబాద్, జునాగఢ్ వంటి సంస్థానాలను భారతదేశంలో చేర్చిన ఘనత ఆయనకే దక్కింది. ఆయన చూపిన దూరదృష్టి, రాజకీయ ధైర్యం, దేశభక్తి కారణంగా సర్దార్ పటేల్ను భారతదేశం “ఉక్కు మనిషి (లోహ్ పురుష్)”, “భారత ఐక్యతా శిల్పి”గా స్మరిస్తుంది.
హైదరాబాద్ విలీనంలో సాహసోపేత నిర్ణయం: 1947లో స్వాతంత్ర్యం అనంతరం భారత సమాఖ్య నిర్మాణంలో భాగంగా హైదరాబాద్ రాజ్యాన్ని (ఇప్పటి తెలంగాణ ప్రాంతం) విలీనం చేయడంలో పటేల్ కీలక పాత్ర పోషించారు. హైదరాబాద్లో సామాజిక అశాంతి, మిలిటరీ ఉద్రిక్తతలు తలెత్తినప్పుడు ఆయన "ఆపరేషన్ పోలో" ద్వారా భారత సైన్యాన్ని పంపి, చివరకు హైదరాబాద్ను భారతదేశంలో భాగంగా మార్చారు. ఇది ఆయన దేశ సమైక్యత పట్ల ఉన్న అపారమైన కట్టుబాటు మరియు ధైర్యసాహసానికి ప్రతీక.
![]() |
| Sardar Vallabhbhai Patel |
రాజ్యాంగ రచనలో కీలక పాత్ర: భారత రాజ్యాంగ రచన కోసం ఏర్పడిన రాజ్యాంగ సభలో సీనియర్ సభ్యుడిగా సర్దార్ పటేల్ విలువైన సహకారాన్ని అందించారు. అంబేద్కర్ను డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ అధ్యక్షుడిగా నియమించడంలో ఆయన ముఖ్య పాత్ర పోషించారు. అంతేకాకుండా, ప్రాథమిక హక్కుల కమిటీకి చైర్మన్గా పనిచేసి భారత రాజ్యాంగానికి దృఢమైన పునాదులు వేశారు. స్వాతంత్ర్యం అనంతరం దేశ ఏకీకరణలో ఆయన పాత్ర అమూల్యం. తొలి హోం మంత్రి, ఉప ప్రధాన మంత్రిగా పటేల్ పాకిస్తాన్ విభజన సమయంలో శరణార్థుల సహాయానికి ముందుండి పని చేసి, దేశంలో శాంతిని పునరుద్ధరించడానికి కృషి చేశారు.
దేశ ఐక్యతలో అజరామరమైన స్ఫూర్తి: ప్రత్యక్ష బ్రిటిష్ పాలనలో ఉన్న ప్రావిన్సులతో పాటు దాదాపు 560కు పైగా స్వయంపాలిత రాజ్యాలను భారత సమాఖ్యలో విలీనం చేయడం పటేల్ అసాధారణ దౌత్య చాతుర్యానికి నిదర్శనం. హైదరాబాద్, జునాగఢ్ వంటి సంస్థానాలను భారతదేశంలో చేర్చిన ఘనత ఆయనకే దక్కింది. ఆయన చూపిన దూరదృష్టి, రాజకీయ ధైర్యం, దేశభక్తి కారణంగా సర్దార్ పటేల్ను భారతదేశం “ఉక్కు మనిషి (లోహ్ పురుష్)”, “భారత ఐక్యతా శిల్పి”గా స్మరిస్తుంది.
హైదరాబాద్ విలీనంలో సాహసోపేత నిర్ణయం: 1947లో స్వాతంత్ర్యం అనంతరం భారత సమాఖ్య నిర్మాణంలో భాగంగా హైదరాబాద్ రాజ్యాన్ని (ఇప్పటి తెలంగాణ ప్రాంతం) విలీనం చేయడంలో పటేల్ కీలక పాత్ర పోషించారు. హైదరాబాద్లో సామాజిక అశాంతి, మిలిటరీ ఉద్రిక్తతలు తలెత్తినప్పుడు ఆయన "ఆపరేషన్ పోలో" ద్వారా భారత సైన్యాన్ని పంపి, చివరకు హైదరాబాద్ను భారతదేశంలో భాగంగా మార్చారు. ఇది ఆయన దేశ సమైక్యత పట్ల ఉన్న అపారమైన కట్టుబాటు మరియు ధైర్యసాహసానికి ప్రతీక.
Also Read: రజాకార్ల దౌర్జన్యానికి చెక్ పెట్టిన తెలంగాణా ఉద్యమం!
పరిపాలనా వ్యవస్థల రూపశిల్పి: భారతదేశ పరిపాలనా వ్యవస్థకు పటేల్ వేసిన పునాదులు ఇప్పటికీ దృఢంగా నిలిచాయి. ఆయన దూరదృష్టితోనే ఐఏఎస్, ఐపీఎస్ వంటి సివిల్ సర్వీస్ వ్యవస్థలు రూపుదిద్దుకున్నాయి. ఆయన దృష్టిలో భారతదేశం కేవలం రాజకీయ సమాఖ్య కాదు - ఇది మనసుల సమైక్యం. సర్దార్ పటేల్ చూపిన దిశలోనే మన దేశం ఒకే రాజ్యాంగం, ఒకే జెండా, ఒకే ప్రభుత్వ కింద ఏకతా భారతంగా నిలిచింది.
స్టాట్యూ ఆఫ్ యూనిటీ - ఏకత్వానికి ప్రతీక: గుజరాత్లోని నర్మదా నదీ తీరంలోని సాధుబెట్ దీవిలో నిర్మించిన స్టాట్యూ ఆఫ్ యూనిటీ (ఎత్తు 182 మీటర్లు) ఆయన విశాల హృదయానికి, దేశ ఐక్యతకు ప్రతీకగా నిలిచింది. ఇది ప్రపంచంలోనే అత్యంత ఎత్తైన విగ్రహం. ఈ స్మారక చిహ్నం ఆయన ఆత్మస్ఫూర్తిని, భారత సమైక్యతా భావాన్ని తరతరాలకు చాటిచెబుతుంది.
పరిపాలనా వ్యవస్థల రూపశిల్పి: భారతదేశ పరిపాలనా వ్యవస్థకు పటేల్ వేసిన పునాదులు ఇప్పటికీ దృఢంగా నిలిచాయి. ఆయన దూరదృష్టితోనే ఐఏఎస్, ఐపీఎస్ వంటి సివిల్ సర్వీస్ వ్యవస్థలు రూపుదిద్దుకున్నాయి. ఆయన దృష్టిలో భారతదేశం కేవలం రాజకీయ సమాఖ్య కాదు - ఇది మనసుల సమైక్యం. సర్దార్ పటేల్ చూపిన దిశలోనే మన దేశం ఒకే రాజ్యాంగం, ఒకే జెండా, ఒకే ప్రభుత్వ కింద ఏకతా భారతంగా నిలిచింది.
స్టాట్యూ ఆఫ్ యూనిటీ - ఏకత్వానికి ప్రతీక: గుజరాత్లోని నర్మదా నదీ తీరంలోని సాధుబెట్ దీవిలో నిర్మించిన స్టాట్యూ ఆఫ్ యూనిటీ (ఎత్తు 182 మీటర్లు) ఆయన విశాల హృదయానికి, దేశ ఐక్యతకు ప్రతీకగా నిలిచింది. ఇది ప్రపంచంలోనే అత్యంత ఎత్తైన విగ్రహం. ఈ స్మారక చిహ్నం ఆయన ఆత్మస్ఫూర్తిని, భారత సమైక్యతా భావాన్ని తరతరాలకు చాటిచెబుతుంది.
జాతీయ ఐక్యతా దివస్ -ఆయన స్ఫూర్తికి స్మారక దినం: ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబర్ 31న సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ జయంతిని జాతీయ ఐక్యతా దివస్గా జరుపుకోవాలని 2014 అక్టోబర్ 24న కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. ఈ రోజున విద్యా సంస్థల్లో విద్యార్థులు జాతీయ సమైక్యతా ప్రతిజ్ఞ చేసి, దేశ సమగ్రత, ఐక్యత పట్ల నిబద్ధతను వ్యక్తం చేస్తారు.
సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ జీవితం మనందరికీ స్ఫూర్తిదాయకం. ఆయన చూపిన ఐక్యతా మార్గంలో నడవడం ద్వారానే నిజమైన దేశభక్తిని ప్రతిబింబించగలం. ఆయన స్ఫూర్తి, ధైర్యం, సేవా భావం తరతరాలకు మార్గదర్శకంగా నిలిచిపోతాయి.
Also Read: ఇందిరా గాంధీ.. ఒక అధ్యాయం కాదు, ఒక యుగం!
