Telangana People vs Razakars: సెప్టెంబర్ 17 అంటే ఒక ఉద్యమం, ఒక భావోద్వేగం, ఒక చారిత్రక ఘట్టం. తరతరాలుగా సాగిన పోరాటానికి ప్రతీకగా, భవిష్యత్ తరాలకు స్ఫూర్తిగా నిలిచిన ప్రత్యేక సందర్భం. అదే రోజు తెలంగాణ సమాజం రాచరిక నిరంకుశ పాలన నుంచి ప్రజాస్వామ్య మార్గంలోకి అడుగుపెట్టింది. నిజాం పాలనకు, ప్రజా సంకల్పానికి మధ్య చోటుచేసుకున్న ఈ ఘర్షణను కొందరు మతరంగంలో చూపించడానికి ప్రయత్నించడం వివాదానికి దారితీసింది.
 |
| Telangana People vs Razakars |
విప్లవానికి దారితీసిన నిరంకుశ పాలన: ప్రతిసారి చరిత్ర చెబుతుంది.. అధికారం అణచివేతల దారిలో నడిస్తే, ప్రజలలో తిరుగుబాటు అనివార్యం అవుతుంది. తెలంగాణలో కూడా అలాంటి పరిణామమే చోటుచేసుకుంది. సంవత్సరాలుగా నిజాం దోపిడీ పాలనతో విసిగిపోయిన ప్రజలు చివరకు పోరాటానికి సిద్ధమయ్యారు. గ్రామాల వారీగా కులం, మతం అనే తేడాలు లేకుండా అందరూ ఏకమై యుద్ధానికి నడుము కట్టారు. నిజాం ముస్లిం అయినా, అతడి పాలనకు వ్యతిరేకంగా ముస్లింలే ముందుకు వచ్చారు. జర్నలిస్టు షోయబుల్లాఖాన్ తన కలంతో నిజాం నిరంకుశత్వాన్ని ఎదుర్కొని బలైపోయిన ఉదాహరణ అందరికీ తెలిసినదే.
రైతాంగ పోరాటం - ప్రజల శక్తి: ఈ పోరాటం కేవలం రాజకీయంగా కాక, సామాజికంగా కూడా విప్లవాత్మకంగా మారింది. హిందూ దొరలు కూడా నిజాం ఆధిపత్యంలో రైతులపై దౌర్జన్యాలు చేశారు. ఈ అన్యాయాలకు వ్యతిరేకంగానే రైతాంగ పోరాటం సాగింది. ప్రజలతో పాటు విద్యావంతులు, మేధావులు కూడా దీంట్లో భాగమయ్యారు. లక్షలాది ప్రాణత్యాగాల తర్వాత, నిజాం సైన్యం బలహీనపడింది. ఈ సమయంలో యూనియన్ సైన్యం ఆపరేషన్ పోలో పేరుతో ముందుకు సాగింది. అప్పటికే రైతాంగ పోరాటం నిజాం ప్రభావాన్ని గణనీయంగా తగ్గించడంతో, నిజాం పెద్దగా ప్రతిఘటన చేయకుండానే లొంగిపోయాడు.
 |
| Operation Polo |
ఆపరేషన్ పోలో - యుద్ధం కాక లొంగుబాటు: భారత సైన్యం 1948 సెప్టెంబర్ 13న ఆపరేషన్ ప్రారంభించింది. ఆశ్చర్యకరంగా, నిజాం సేనతో పెద్దగా యుద్ధం జరగలేదు. ఐదు రోజుల్లోనే నిజాం చేతులెత్తేసి సర్దార్ పటేల్ ఆధ్వర్యంలోని భారత ప్రభుత్వానికి లొంగిపోయాడు. ఈ విధంగా సెప్టెంబర్ 17న హైదరాబాద్ సంస్థానం భారతదేశంలో విలీనం అయ్యింది.
మతం ముసుగులో చూపిన పోరాటం: ఈ పోరాటం అసలు భూమి, భుక్తి కోసం సాగింది. కులం, మతం అనే భావాలకు ఎక్కడా చోటు లేదు. కానీ తరువాత దానిని మతరంగంలో చూపే ప్రయత్నం వివాదాలకు దారితీసింది. నాటి ఘటనలకు సాక్షులుగా ఉన్న పెద్దలు ఇప్పటికీ "జరిగింది ఒక్కటే, కానీ రాజకీయ పార్టీలే దానికి తప్పుడు అర్థాలు పెడుతున్నాయి" అని చెబుతున్నారు. పోరాటాన్ని గౌరవించకుండా మతరంగంలో చూపడం ద్వారా బలిదానాలను అవమానిస్తున్నారని వారి వాదన.
ప్రజలే అసలు ఛాంపియన్లు: సెప్టెంబర్ 17ను ఈనాటి రాజకీయాలు తమ సౌలభ్యానికి అనుగుణంగా ఉపయోగించుకుంటున్నాయి. కానీ వాస్తవం ఏమిటంటే, ఆ పోరాటానికి ఏ పార్టీ, ఏ వర్గం కాదు.. ప్రజలే అసలు హీరోలు. రావి నారాయణ రెడ్డి, బద్దం ఎల్లారెడ్డి, మఖ్తూం మొహినుద్దీన్ లాంటి నాయకులు అందరికీ దిశ చూపించారు. అయినప్పటికీ చరిత్రలో వారి పేర్లు కొంతమేర మసకబార్చబడ్డాయి.
 |
| Prime Minister Jawaharlal Nehru, Nizam Mir Sir Osman Ali Khan, and Jayanto Nath Chaudhuri after Hyderabad's accession to the Dominion of India |
గుండ్రాంపల్లి నుంచి బైరాన్పల్లి వరకు దుస్థితి: నిజాం పాలనలో ఎన్నో ఊర్లు జలియన్వాలాబాగ్ లా మారాయి. గుండ్రాంపల్లి, బైరాన్పల్లి వంటి వందల గ్రామాల్లో అమాయకులు బలైపోయారు. అయినప్పటికీ ఆ దారుణాలకు జాతీయ స్థాయిలో పెద్ద గుర్తింపు రాలేదు. చివరికి 1948 సెప్టెంబర్ 17న యూనియన్ సైన్యం ప్రవేశంతో నిజాం పాలన పూర్తిగా ముగిసింది.
చరిత్రలో నిలిచిపోయిన రోజు: సెప్టెంబర్ 17ను విలీనం దినమని చెప్పినా, విమోచన దినమని చెప్పినా.. తెలంగాణ ప్రజల భావోద్వేగాలకు అది బలమైన బంధం. శతాబ్దాల బానిస సంకెళ్లు తెంచి వేసిన రోజు అది. స్వార్థపూరిత రాజకీయాల వల్ల తగిన గుర్తింపు రాకపోయినా, ప్రజల హృదయాల్లో మాత్రం ఆ రోజుకు చిరస్థాయిగా ప్రత్యేక స్థానం ఉంది.